FPT hợp tác toàn diện với NVIDIA, cùng xây dựng nhà máy AI tại Việt Nam
Một cô gái nhìn chằm chằm vào khoảng không, con mèo Pallas trên tuyết ở Mông Cổ nằm trong số những bức ảnh chiến thắng trong cuộc thi Nhiếp ảnh gia du lịch của năm 2024.Ban giám khảo đã sàng lọc hơn 20.000 bức ảnh do các nhiếp ảnh gia từ hơn 150 quốc gia gửi đến để trao cho Piper Mackay - người chiến thắng chung cuộc giải thưởng nhiếp ảnh thế giới 2024.Tất cả các bức ảnh chiến thắng có thể được xem trên trang web của cuộc thi và tại triển lãm tại Bảo tàng và Phòng trưng bày Banbury, Vương quốc Anh, từ ngày 29 tháng 3 đến ngày 7 tháng 7 năm 2025. Triển lãm sau đó sẽ đi đến Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Trung Quốc.Kỹ thuật chụp bằng đèn hồng ngoại mang lại chất lượng thanh tao cho những bức chân dung phụ nữ châu Phi của tác giả, bao gồm cả bức chân dung trên của một cô gái Rendile ở miền bắc Kenya, cũng như những bức ảnh hươu cao cổ băng qua đồng cỏ ở Kenya.Năng lượng laser điều trị mô mỡ, chọn nhiệt hay chọn lạnh để thon gọn cơ thể?
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.
Gia tăng số thí sinh sử dụng chứng chỉ ngoại ngữ miễn thi tốt nghiệp THPT
4 đội ở bảng Serie A được chia thành 2 cặp đấu, với 2 đội thắng sẽ vào chung kết tranh chức vô địch, còn 2 đội thua sẽ tranh hạng 3. Thể thức thi đấu ở bảng Serie B cũng tương tự. Mỗi trận đấu sẽ diễn ra trong 40 phút (mỗi hiệp 20 phút, giải lao 10 phút). Trong trường hợp trận đấu kết thúc với tỷ số hòa, 2 đội sẽ phân định thắng thua trên loạt sút luân lưu 11 m.
Bận rộn với công việc nghệ thuật lẫn kinh doanh, Hồ Ngọc Hà vẫn nỗ lực dành thời gian cho tổ ấm nhỏ của mình. Người đẹp chia sẻ ở hiện tại, khi các con bắt đầu đi học nên cần sự đồng hành, gần gũi của người thân. Giọng ca 8X thấy mình may mắn khi luôn hoàn thành tốt vai trò nghệ sĩ, doanh nhân nhưng vẫn giữ thói quen dậy sớm nấu đồ ăn sáng, đưa các con đến trường. Hồ Ngọc Hà bày tỏ: “Khi bạn đã yêu thích thì điều đó sẽ khiến bạn cảm thấy rất hạnh phúc. Vào mỗi buổi sáng, các con sẽ dậy trước và đánh thức tôi. Mọi người cùng ngồi ăn sáng, rồi tôi đưa các con đến trường. Sau đó, tôi bắt đầu tập thể dục, đi thiền và tham gia các hoạt động quay hình, chụp ảnh… Lúc tôi trở về, gia đình lại có buổi tối cùng nhau. Các con của tôi ngủ từ 7 giờ nên sau đó tôi lại đi diễn. Kể cả khi đi Hà Nội làm việc, tôi vẫn trở về trong đêm để sáng các con vẫn thấy mình bên cạnh”. Nhìn lại, nữ ca sĩ bất ngờ khi bản thân có thể sắp xếp mọi việc một cách tròn trịa, chu toàn. Cô bật mí việc dạy các con cũng do mình phụ trách vì: “Anh Kim Lý thường làm bạn với các bé, còn tôi phải đóng vai ác hơn một xíu, phải đâu ra đấy. Nếu thiếu tôi vài ngày thôi là sẽ 'chệch đường ray' rồi, cho nên tôi phải theo sát các con”. Subeo - con trai đầu của Hồ Ngọc Hà được khen ngợi bởi vẻ ngoài cao lớn. Khi được hỏi về việc chuẩn bị tâm lý làm mẹ chồng, giọng ca Cây đèn thần hài hước kể từng dặn con rằng “yêu mấy thì yêu nhưng 35 tuổi hãy lấy vợ”. Về lý do, nữ ca sĩ thừa nhận bản thân “còn trẻ lắm, chưa sẵn sàng”. Cô nhắn nhủ thêm: “Tôi hy vọng với thế hệ trẻ của các bạn phải cực kỳ trưởng thành, thấu đáo và tự chủ rồi hãy nghĩ đến chuyện đó”. Cô nói thêm chuyện dạy con “không trơn tru như một giấc mơ" vì “con cái có khi này, khi kia và mình cũng vậy”. Nữ ca sĩ thừa nhận lúc “nói không ai nghe”, Kim Lý sẽ đứng ra giải quyết. Chia sẻ về sự thay đổi khi làm mẹ, giọng ca Cả một trời thương nhớ bày tỏ: “Trước đây tôi cũng nóng tính, dễ giận hờn. Cuộc sống trôi qua mà mình cứ mang sự giận hờn thì mình buồn mà người khác cũng buồn. Đó là cách tôi hóa giải mọi thứ trong gia đình”. Được biết Hồ Ngọc Hà sẽ góp mặt trong chương trình Hoa xuân ca, dự kiến lên sóng ngày 27 và 28.1 trên VTV. Ngoài nữ ca sĩ, chương trình còn có sự góp mặt của NSND Thanh Lam, ca sĩ Bùi Công Nam, Phương Mỹ Chi…
Honda Accord 2020: Cảm hứng cho thanh niên thành đạt
Báo cáo tại cuộc họp của Ban chỉ đạo dự án điện hạt nhân sáng 4.2, Bộ Công thương cho biết đang thực hiện việc rà soát, điều chỉnh Quy hoạch điện VIII. Trong đó, bổ sung dự án điện hạt nhân Ninh Thuận và nghiên cứu, quy hoạch phát triển các nhà máy điện hạt nhân mới. Bộ KH-CN đang đề xuất sửa luật Năng lượng nguyên tử; xây dựng chương trình nghiên cứu khoa học công nghệ đặc biệt cấp quốc gia về công nghệ và an toàn hạt nhân; xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng nhân lực phục vụ phát triển điện hạt nhân.Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Bộ KH-CN chủ trì khẩn trương hoàn thiện sửa đổi, bổ sung luật Năng lượng nguyên tử để trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 9.Về cơ chế, chính sách đặc thù như về mặt bằng, tái định cư, sinh kế cho người dân, tổng diện tích đất sử dụng, chỉ định thầu, rút ngắn thời gian…, các bộ, ngành đề xuất trước ngày 15.2. Bộ Công thương tổng hợp, báo cáo Chính phủ để đề xuất cấp có thẩm quyền, trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 9.Về tiến độ, Thủ tướng nêu rõ, phải rút ngắn thời gian hoàn thành dự án so với dự kiến trước đây, chậm nhất tới 31.12.2031 phải hoàn thành và phấn đấu hoàn thành trước 31.12.2030 vào dịp kỷ niệm 85 năm thành lập nước, 100 năm thành lập Đảng. Các bộ, ngành, địa phương, cơ quan phải xây dựng tiến độ theo mục tiêu này.Thủ tướng giao EVN làm chủ đầu tư dự án Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1, Petrovietnam làm chủ đầu tư dự án Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2. EVN, Petrovietnam và các cơ quan ngay trong tháng 2 cử đoàn công tác đàm phán với các đối tác nước ngoài, chú ý phải có đối tác dự phòng để sẵn sàng trong mọi tình huống.Người đứng đầu Chính phủ cũng lưu ý, việc xác định quy mô, công suất, tổng mức đầu tư các nhà máy được xác định trên cơ sở đàm phán với các đối tác và cập nhật phù hợp với tình hình mới, từ đó cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.Các bộ, ngành khẩn trương rà soát, tập hợp những người đã được đào tạo trong lĩnh vực điện hạt nhân và các lĩnh vực liên quan, đào tạo bổ sung và có cơ chế, chính sách để thu hút nguồn nhân lực, trong đó cần chú ý người tổng chỉ huy, tổng công trình sư của dự án. Thủ tướng yêu cầu tỉnh Ninh Thuận triển khai ngay công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư. Bộ Tài chính cấp đủ ngân sách để trong năm 2025 phải hoàn thành việc di dời và ổn định nơi ở, sinh kế cho người dân, bảo đảm nơi ở mới tốt hơn nơi ở cũ. Đồng thời, kêu gọi hợp tác công tư, thu hút đầu tư… để khai thác dân dụng sân bay Thành Sơn.Bộ Công thương khẩn trương trình dự thảo Quy hoạch điện VIII điều chỉnh liên quan điện hạt nhân trước ngày 28.2. Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận gồm 2 nhà máy, mỗi nhà máy gồm 2 tổ máy. Nhà máy Ninh Thuận 1 đặt tại xã Phước Dinh, H.Thuận Nam. Nhà máy Ninh Thuận 2 đặt tại xã Vĩnh Hải, H.Ninh Hải.
